? Genel Bilgiler

• Bilimsel adı:Hydrangea macrophylla

• Familya: Hydrangeaceae (Ortancagiller)

• Köken: Japonya ve Çin

• Tür: Yaprak döken, çok yıllık çalı

• Yaygın adları: Ortanca, Hydrangea, Cennet çiçeği

Ortancalar, özellikle büyük, top şeklinde çiçekleri ve toprak pH’ına göre renk değiştirme özelliği ile süs bitkileri arasında çok popülerdir. Bahçelerde, balkonlarda ve saksılarda hem peyzaj hem de dekoratif bitki olarak sıkça yetiştirilir.

? Morfolojik Özellikleri

• Boy: 1–2 metreye kadar uzanabilir (bazı türlerde 3 m’ye kadar).

• Yaprak: Büyük, oval, uçları sivri, kenarları dişli, karşılıklı dizilişli; yazın canlı yeşil, sonbaharda sarımtırak tonlara döner.

• Çiçek:

  • Geniş, küresel veya şemsiye biçimli salkımlar oluşturur.

  • Renkler: Pembe, mavi, mor, beyaz, kırmızı ve tonları.

  • Renk, toprağın pH değerine göre değişir:

    • Asidik toprakta (pH < 6): Mavi çiçek

    • Nötr veya alkali toprakta (pH > 7): Pembe çiçek

  • Çiçeklenme dönemi: Haziran – Eylül arası.

?️ Yetiştirme Koşulları

Işık:

• Yarı gölge ortamları sever.

• Sabah güneşi, öğleden sonra gölge ideal kombinasyondur.

• Tam güneşte, özellikle sıcak bölgelerde, yaprak kenarlarında yanıklar oluşabilir.

Toprak:

• Organik maddece zengin, nemli, iyi drene edilmiş toprak idealdir.

• Toprak pH’ı çiçek rengine doğrudan etki eder.

• Saksıda yetiştiriliyorsa asidik torf + perlit karışımı uygundur.

Sulama:

• Suya çok duyarlıdır. Yazın toprak sürekli nemli tutulmalı, kurumasına izin verilmemelidir.

• Ancak su birikmesi kök çürümesine yol açabilir.

• Özellikle sıcak günlerde sabah erken saatlerde bol su verilmelidir.

Sıcaklık:

• Ilıman iklimlerde yetişir.

• Yazın yüksek sıcaklıklardan ve kışın sert donlardan korunmalıdır.

• Hafif donlara dayanıklı olsa da -5 °C altı sıcaklıklarda kök koruması önerilir.

✂️ Bakım ve Üretim

• Budama:

  • Çiçekler solduktan sonra yaz sonunda veya kış başında yapılmalıdır.

  • Çiçek tomurcukları bir önceki yılın dallarında oluşur; bu yüzden aşırı budama yapılmamalıdır.

• Gübreleme:

  • İlkbahar başında çiçekli bitkiler için uygun sıvı veya granül gübre kullanılabilir.

  • Mavi renk isteniyorsa “alüminyum sülfat” içeren asitleştirici gübreler kullanılabilir.

• Üretim:

  • Genellikle çelikle çoğaltma yöntemi tercih edilir (ilkbahar veya yaz başında).

? Kullanım Alanları

• Bahçelerde bordür, duvar önü veya çit bitkisi olarak.

• Balkon veya teraslarda büyük saksılarda dekoratif süs bitkisi.

• Kesme çiçek ve aranjmanlarda kullanılır (kurutulmuş çiçekleri de dekoratif değere sahiptir).

⚠️ Dikkat Edilmesi Gerekenler

• Kireçli su ve alkali toprak, yaprak sararmasına neden olabilir.

• Çiçeklenme döneminde susuz kalması çiçek tomurcuklarını döker.

• Rüzgârlı bölgelerde yapraklar ve çiçek salkımları zarar görebilir.

• Güneş altında uzun süre kalan yapraklar solabilir veya yanabilir.